10 Συμβουλές για τις εξετάσεις της Γλώσσας στα Πρότυπα
Οι εξετάσεις για τα Πρότυπα Γυμνάσια πλησιάζουν, αλλά εμείς δεν είμαστε καθόλου αγχωμένοι. Γνωρίζουμε πώς να κινηθούμε και τι να προσέξουμε! Σε ό,τι αφορά στην ψηφιακή εκπαιδευτική πλατφόρμα www.teacherland.gr είναι δίπλα μας με ορισμένες απλές συμβουλές – συμβολές J για το τι πρέπει να προσέξουμε στο μάθημα της Κατανόησης Κειμένου. Για να δούμε τι θα δούμε.
(1) Όταν διαβάζω και ερμηνεύω ένα κείμενο προσέχω ποιος είναι ο τίτλος του. Είναι πολύ πιθανό ο τίτλος να μας βοηθήσει να καταλάβουμε αμέσως το περιεχόμενο του κειμένου π.χ. εάν ένα κείμενο έχει τον τίτλο: «Μόλυνση στην Κωπαΐδα», θα διαβάσουμε κάτι για το περιβάλλον.
(2) Οι φωτογραφίες που συνοδεύουν ένα κείμενο και οι λεζάντες τους, επίσης, θα μας βοηθήσουν πολύ. Θα πρέπει μάλιστα να προσέξουμε από ποια οπτική γωνία έχουν ληφθεί.
(3) Οι συνδετικές λέξεις (επίσης, ωστόσο, δηλαδή, αντιθέτως, αφενός … αφετέρου) του κειμένου θα μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε καλύτερα το κείμενο. Δηλαδή, όταν μια πρόταση ξεκινάει με τη λέξη «Αντιθέτως» καταλαβαίνουμε ότι θα διατυπωθεί μια πρόταση με αντίθετο περιεχόμενο σε σχέση με την προηγούμενη.
(4) Έμφαση θα δώσουμε και στα σημεία στίξης π.χ. στη φράση «Όπως όλοι γνωρίζουμε το διαδίκτυο κρύβει … πολλές εκπλήξεις» με τα αποσιωπητικά θέλουμε να δείξουμε ότι στο διαδίκτυο πολλές φορές βρίσκεις στοιχεία που είναι άσχημα ή προσβλητικά.
(5) Οι τίτλοι, οι τυχόν υπότιτλοι και οι θεματικές προτάσεις των παραγράφων θα αποδειχτούν πολύ χρήσιμα στοιχεία στην προσπάθειά μας να βρούμε τη βασική ιδέα η οποία διατρέχει το κείμενο το οποίο θα μας δοθεί.
(6) Θα πρέπει να προσέξουμε πολύ τη δομή του κειμένου. Κάθε καλογραμμένο κείμενο, ανάλογα με το είδος του (περιγραφικό, επιχειρηματολογικό, διήγηση, ρεπορτάζ, εγκυκλοπαιδικό άρθρο κ.ά.), έχει μια δομή. Αυτό το σχήμα θα πρέπει να το εντοπίσουμε και να το αξιοποιήσουμε στην ανάλυσή μας.
(7) Δεν θα πρέπει να μας διαφύγουν τα σημεία στα οποία ο λόγος χρησιμοποιείται μεταφορικά, αλλά θα πρέπει να σκεφτούμε για ποιο λόγο ο συγγραφέας έχει προτίμησε το μεταφορικό λόγο.
(8) Ακόμη, ιδιαίτερη σημασία έχει το ύφος του συγγραφέα π.χ. ειρωνικό, γλαφυρό, καυστικό, επικριτικό, καταγγελτικό. Από το ύφος θα καταλάβουμε και τη στάση του.
(9) Επίσης, δεν ξεχνάμε ότι σε αυτές τις εξετάσεις δεν αρκεί μια απλή περιγραφή των όσων αναφέρονται στο κείμενο. Θα πρέπει, κυρίως, να προχωρήσουμε στην ερμηνεία των ιδεών και των απόψεων οι οποίες διατυπώνονται σε αυτό και μετά να προσπαθήσουμε να συνδέσουμε ό,τι διαβάσαμε στο κείμενο με τις δικές μας σκέψεις.
(10) Τέλος, είναι πολύ σημαντικό στην κάθε απάντηση που θα δίνουμε, να τηρούμε όσο γίνεται περισσότερο, τις αρχές οι οποίες θα πρέπει να χαρακτηρίζουν ένα καλογραμμένο κείμενο και να προλαβαίνουμε έτσι τον … διορθωτή. Περισσότερα, όμως, γι’ αυτές τις αρχές στο επόμενο σημείωμά μας!
Χρήστος Μερεντίτης
Υπεύθυνος φιλολογικών μαθημάτων στην teacherland.gr
